Van cân bằng, tầm quan trọng của van cân bằng và cách lắp đặt và vận hành

Van cân bằng là một loại thiết bị dùng để cân bằng tổn thất áp suất hoặc lưu lượng giữa các nhánh tránh hiện tượng áp lực, hay mức nước mất cân bằng.

Van cân bằng được sử dụng vào việc lắp đăt cho các hệ thống làm mát xác định, hay những hệ thống mà mạch từ xa không đáp ứng được theo yêu cầu của thiết kế.

Với mục đích thiết kế là để cân bằng các tổn thất áp suất giữa các hệ thông hoặc nhánh, mà lại có khả năng đem đến sự điều chỉnh dễ dàng hơn trong quá trình vận hành.

Nó giúp cho chúng ta đo và cài đặt lưu lượng áp lực theo thiết kế với kiểu lắp đặt ở các đường cung hoặc hồi trong hệ thống.

Van cân bằng có cấu tạo như thế nào?

Về thiết kế cơ bản thì van cân bằng cũng khá tương đồng với các loại van khác về vật liệu hay kiểu kết nối. Vật liệu chủ yếu của nó là đồng, inox, gang.

Van có hai kiểu kết nối chính là kết nối ren và kết nối mặt bích phù hợp với các kiểu kết nối khác của hệ thống.

Nhìn vào van cân bằng ta có thể thấy rõ thiết kế của nó thường có các bộ phận chính như:

• Lõi van, thanh cốt lõi, điểm đo.
• Ốc ghim van, nắp van, tay vặn hình vô lăng.
• Trục liên kết tay vặn.

Phân loại van cân bằng hiện nay trên thị trường:

Hiện nay van cân bằng được thiết kế với hai kiểu chính, một kiểu thiết kế điều khiển bằng tay và một kiểu hoàn toàn tự động.

Van cân bằng cơ (bằng tay):

• Là loại van cân bằng được vận hành, cài đặt và kiểm soát bằng cách thủ công, dùng tay để căn chỉnh.
• Được lắp đặt cố định trên hệ thống, nên việc cài đặt cho loại van cân bằng cơ phải được tính toán, thiết kế điều chỉnh một cách chi tiết, chính xác nhất.
• Nếu có sự thay đổi một trong các loại van này có thể ảnh hưởng tới tất cả các van khác trên hệ thống.
• Van cân bằng cơ chỉ có thể áp dụng độ chênh áp để cân bằng thủy lức.
• Phải có nhân viên giàu kinh nghiệm tiến hành cài đặt, điều chỉnh.
• Có thể kiểm tra được động chênh áp và có chức năng mở, xả, đóng, không bám cặn trong van.
• Chi phí để mua một van thấp. nhưng phải lắp đặt thêm các loại van khác nên làm tăng chi phí lắp van bổ sung.
• Tổn thất áp của van cao do việc lắp đặt thêm các loại van khác.

Van cân bằng tự động:

• Được thiết kế để vận hành hoàn toàn tự động, làm việc như một bộ tiết chế dòng chảy.
• Van được thiết lập theo một tỉ lệ lưu lượng thiết kế, đảm bảo cho hệ thống hoạt động một cách cân bằng.
• Nếu áp suất phía trước tăng cao thì nó sẽ đóng một số chi tiết, giúp điều chỉnh hệ thống phù hợp, mang lại hiệu quả nhất.
• Mỗi van cần độ chênh áp khoảng 15 đến 30 kPa để hoạt động, không thể thay đổi ống đệm trong điều kiện đang hoạt động.
• Đôi khi những vàn này hình dáng như Lọc Y. Đễ bám cặn, dẫn đến tình trạng lưu lượng qua van không chính xác.
• Khó kiểm tra chênh áp, không có chức năng đóng, và không thể điều chỉnh nhiệt độ.
• Ít khả năng để cân bằng hệ thống, không cần máy đo lưu lượng.
• Chi phí mua van cao, nhưng bù lại các van được lắp đặt tại điểm cuối.
• Nên giảm được các tổn thất áp bù lại việc chi phí mua van cao.

Cách lắp đặt và vận hành của van cân bằng:

• Van thường được lắp đặt trong các hệ thống đường ống ở hệ thống sưởi ấm, điều hòa không khí.
• Để lắp đặt được van hoạt động chính xác, đầu tiên ta phải xác định được lưu lượng cần thiết, vị trí lắp đặt, số van hỗ trợ kèm theo trong hệ thống.
• Tiếp theo ta cần dựa theo thiết kế của hệ thống chọn loại van phù hợp, van cơ hay van tự động.
• Để lắp đặt đối với van cân bằng tự động thì khá đơn giản, ta chỉ cần chọn vị trí theo thiết kế.
• Tiến hành vệ sinh vị trí nối và tiến hành đưa van cân bằng vào, và vặn ren lên nếu kết nối ren.
• Và tiến hành bắt bù lông, ốc vít nếu là kiểu kết nối mặt bích.
• Sau khi kết nối với đường ống ta sẽ tiến hành kiểm tra thử, và điều chỉnh lại thông số đối với van cân bằng tay.
• Đối với loại van cân bằng tự động, thì quá trình sử dụng cần chú ý kiểm tra chức năng van hoạt động ổn định không.
• Còn với van cân bằng tay chúng ta có thể tiến hành vệ sinh van, và điều chỉnh lại thông số theo thiết kế cho phù hợp.